Πέμπτη 8 Μαΐου 2014

Πώς θα Γίνει η Ελλάδα Gas Trading Hub




Σε μια περίοδο που η Τουρκία επιταχύνει τους ρυθμούς της προκειμένου να αναδειχθεί σε κρίσιμο παράγοντα προμήθειας φυσικού αερίου στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, υπαγορεύεται η ανάγκη για τη χώρα μας να ενισχύσει την εθνική στρατηγική της, ώστε να διατηρήσει το συγκριτικό πλεονέκτημα της ως χώρα της Ε.Ε. αναλαμβάνοντας το ρόλο αυτό. Ήδη, δύο κρίσιμες υποδομές βρίσκονται σε πλήρη φάση ανάπτυξης, η μία από τη ΔΕΠΑ με το Aegean LNG και η δεύτερη από την Gastrade του ομίλου Κοπελούζου, με τον υπεράκτιο πλωτό σταθμό LNGστην Αλεξανδρούπολη, ώστε να συμβάλουν επί της ουσίας στη λειτουργία ενόςgas trading hub, το οποίο θα υποστηρίζεται από τον TAP και θα διευκολύνεται από τους διασυνδετήριους αγωγούς στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Η Τουρκία διαθέτει αυτή τη στιγμή δύο τερματικά LNG, ένα στη θάλασσα του Μαρμαρά, που ανήκει στη Botas και ένα στη Σμύρνη, που ανήκει σε ιδιώτες. Παράλληλα, είναι σε συζητήσεις με το Κατάρ για τη δημιουργία ενός ακόμη σταθμού LNG στον κόλπο του Σάρου, περίπου 90 χλμ ανατολικά της Αλεξανδρούπολης. Με δεδομένο ότι δεν επιτρέπεται να διέλθουν καράβια μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου από το Βόσπορο, λόγω την ασφάλειας των πλόων, η Τουρκία ενδιαφέρεται να αναπτύξει στα παράλια της πλωτούς τερματικούς σταθμούς, ώστε να αποκτήσει τις απαραίτητες υποδομές, που θα ενίσχυαν την αξίωση να αναδειχθεί σε hub φυσικού αερίου. Παράλληλα με την προώθηση του έργου αυτού, η Τουρκία συζητά και με την Βουλγαρία, για την κατασκευή ενός διασυνδετήριου αγωγού.
Ο ρόλος των διασυνδετήριων αγωγών θεωρείται εξαιρετικά κρίσιμος προκειμένου να λειτουργήσει gas hub, με επίκεντρο τη χώρα μας. Επί της ουσίας χαρακτηρίζονται ως βασικές προϋποθέσεις, προκειμένου να ανοίξει η αγορά της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Αυτή τη στιγμή τρέχει με γοργούς ρυθμούς η διαδικασία προώθησης του ελληνοβουλγαρικού αγωγού IGB, με την επενδυτική απόφαση να αναμένεται στα τέλη του έτους και την έναρξη κατασκευής του να τοποθετείται στις αρχές του 2015, ώστε να είναι έτοιμος να λειτουργήσει στα τέλη του 2016.
Τον Ιούνιο, εξάλλου, πρόκειται να ξεκινήσει η λειτουργία του αγωγού Βουλγαρίας-Ρουμανίας, ενώ έτοιμος είναι και ο αγωγός που συνδέει τη Ρουμανία με την Ουγγαρία. Αντίθετα, σε φάση σχεδιασμού παραμένει ο αγωγός που συνδέει τη Βουλγαρία με τη Σερβία. Η Ελλάδα συνδέεται, επίσης, με την Τουρκία μέσω του ITG, ο οποίος, όμως, διαθέτει μονόδρομη ροή. Η μετατροπή του σε αμφίδρομης ροής υπαγορεύεται από την ανάγκη η εν δυνάμει αγορά φυσικού αερίου της Νοτιοανατολικής Ευρώπης να περιλαμβάνει και την Τουρκία, καθώς αυτή είναι που διαθέτει πολύ μεγάλες καταναλώσεις, οι οποίες υπολογίζονται σήμερα σε 50 δισ. κ.μ. και εκτιμάται ότι θα φθάσουν στα 70 δισ. κ.μ. ως το 2022. Βεβαίως, η μετατροπή του ITG σε αμφίδρομης ροής αγωγό προϋποθέτει τη συναίνεση της Botas και προς αυτήν την κατεύθυνση απαιτούνται διακρατικές συμφωνίες.
Σε κάθε περίπτωση, πέρα από τα έργα υποδομών, προκειμένου να λειτουργήσει ένας διάδρομος φυσικού αερίου Νότου-Βορρά και κυρίως να αποκτήσει σάρκα και οστά το όραμα για τη δημιουργία ενός gas trading hub, με επίκεντρο τη χώρα μας, απαιτείται η συνεργασία με την Τουρκία και τη Βουλγαρία, κάτι το οποίο επισημαίνεται στη σχετική μελέτη που εκπονείται με πρωτοβουλία του ΙΕΝΕ και η οποία ολοκληρώνεται τον Ιούνιο. Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης θα παρουσιασθούν στο ετήσιο συνέδριο του Ινστιτούτου, για την ενεργειακή αγορά της Ν.Α. Ευρώπης, που πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη. Οι ημερομηνίες διεξαγωγής του για φέτος είναι στο διήμερο 11 και 12 Ιουνίου. Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία της μελέτης, το gas trading hub θα μπορούσε να λειτουργήσει στο πρότυπο των εννέα ανάλογων που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη και να διαμορφώνει τιμές για το φυσικό αέριο που θα απευθύνεται στην ευρύτερη αγορά της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, βάσει των ποσοτήτων που θα ανταλλάσσονται, πέρα από τις συμβολαιοποιημένες. Κάτι τέτοιο βέβαια απαιτεί αυξημένη ρευστότητα στην αγορά, η οποία θα μπορούσε να διασφαλισθεί από τον TAP και τον South Stream, όταν και εφόσον γίνει, μαζί με τις επιπλέον ποσότητες από τα πλωτά LNG και βέβαια τη διακίνηση τους μέσω των διασυνδετήριων αγορών στην περιοχή.
Το LNG της Αλεξανδρούπολης
Το έργο αυτό προωθείται από την Gastrade, εταιρία συμφερόντων Κοπελούζου και ο προϋπολογισμός του εκτιμάται στα 350 εκατ. ευρώ. Έχει χαρακτηρισθείPCI και η αδειοδοτική διαδικασία του παρουσιάζει στοιχεία ωριμότητας.
Συγκεκριμένα, είναι το μοναδικό έργο που έχει λάβει από το 2011 άδεια ΑΣΦΑ και έχει εξασφαλίσει την έγκριση των μελετών ασφαλείας ( Sevezo II) και Περιβαλλοντικών και Κοινωνικών Επιπτώσεων. Σε αυτή τη φάση η εταιρία τρέχει το κομμάτι της Παραχώρησης Χρήσης Αιγιαλού παρακείμενου θαλάσσιου χώρου και πυθμένα, που θα ολοκληρωθεί σε δύο φάσεις. Η πρώτη έχει καλυφθεί, με την εξασφάλιση γνωμοδοτήσεων για το θαλάσσιο κομμάτι από 16 υπηρεσίες της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και απομένει η έγκριση της παραχώρησης αιγιαλού από το παλιό υπουργείο Μακεδονίας Θράκης και το υπουργείο Οικονομικών για τον πυθμένα. Εκτιμάται ότι εντός ενός μηνός θα έχει εκδοθεί η σχετική απόφαση από το υπουργείο Οικονομικών, που θα αφορά συνολικά σε όλα αυτά τα θέματα, προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για την κατασκευή των υποθαλάσσιων έργων που απαιτούνται. Τον Ιούνιο, εξάλλου, αναμένεται από το ΥΠΕΚΑ η άδεια εγκατάστασης, με την εταιρία να ετοιμάζει και την άδεια όδευσης. Με αυτά τα δεδομένα η επενδυτική απόφαση τοποθετείται στα τέλη του έτους, με εκτιμώμενη έναρξη λειτουργίας στο β’ τρίμηνο του 2016.
Το LNG της Αλεξανδρούπολης θα εγκατασταθεί στο Θρακικό Πέλαγος, 17,5 χλμ νοτιοδυτικά του λιμένα της Αλεξανδρούπολης. Θα έχει αποθηκευτική ικανότητα στην πλωτή μονάδα 170.000 κ.μ. LNG και θα μπορεί να τροφοδοτεί τις περιφερειακές αγορές με 6,1 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου σε ετήσια βάση. Εκτός από την πλωτή μονάδα υποδοχής, αποθήκευσης και αεριοποίησης, θα περιλαμβάνει και αγωγό σύνδεσης με το κατάντη εθνικό σύστημα φυσικού αερίου του ΔΕΣΦΑ. Μέσω του αγωγού αυτού το LNG που θα αεριοποιείται θα προωθείται στις αγορές τόσο της Ελλάδας, όσο και της ευρύτερης περιφέρειας.
Σύμφωνα με πληροφορίες του energiagr, η Gastrade είναι σε συζητήσεις με διεθνείς παίκτες που δραστηριοποιούνται στον τομέα του φυσικού αερίου, καθώς και οικονομικούς επενδυτές, για την απόκτηση μεριδίων στην εταιρία. Παράλληλα, είναι σε διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ( EIB), καθώς και εμπορικές τράπεζες, για τη δυνατότητα χρηματοδότησης του project, ενώ διερευνάται για τον ίδιο σκοπό η άντληση κεφαλαίων και από τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία ευρωπαϊκών και ελληνικών προγραμμάτων.
(www.energia.gr)

Δεν υπάρχουν σχόλια :